Vandaag de dag zien we dat bijvoorbeeld heel duidelijk terug in het Israël-Hamas conflict. De Joden zien Israël als het beloofde land dat het geboorterecht is van de
Israëlieten. De Palestijnen zien datzelfde stuk land op hun beurt als Palestina, het land waar Mohammedanen recht op hebben. Vanwege die radicaal verschillende betekenissen is er altijd conflict en bloedvergieten op datzelfde stuk land. In zekere zin kunnen we vrijwel alle conflicten zien als een botsing tussen verschillende betekenissen. Denk maar aan alle oorlogen die zijn uitgevochten om een lap grond, een verschillend godsbeeld of een bepaalde interpretatie van een heilige tekst.
Dit is natuurlijk een pessimistische lezing van betekenis. Het is immers diezelfde betekenis die mensen ook zingeving biedt. Betekenisvolle momenten maken het leven mooi. Dat kunnen grote momenten zoals je trouwdag of de geboorte van een kind zijn, maar ook kleine momenten zoals een wandeling door het bos, of een knuffel van een vriend. Betekenis hangt dus nauw samen met zingeving. Een leven zonder betekenis blijft maar grijs. En dat is een van de grote uitdagingen van onze tijd.
Nog niet zo heel lang geleden werden bijna alle mensen in het Westen in een groot kosmisch verhaal geboren, namelijk het verhaal van het christendom. Vanaf de dag dat ze het levenslicht zagen, had hun leven al een voorbestemde betekenis, waarin hun rol vanaf het begin al duidelijk was. Die rol bestond erin als een goed en godvrezend mens te leven, en de vergeving te aanvaarden die door Christus’ kruisdood mogelijk was geworden. Het was duidelijk dat God bestond, wat goed was en wat verkeerd, en of er leven was na de dood.
De meeste Westerse mensen worden vandaag de dag echter niet meer in een universele mythe geboren waar hun rol en bestemming vooraf bepaald zijn. Het christendom heeft aan kracht verloren in de afgelopen eeuwen, en we leven in een tijd waarin de betekenis of “zin” van het leven helemaal niet meer zo duidelijk is. Dit fenomeen werd al door meerdere filosofen vastgesteld. De bekendste van hen is waarschijnlijk Friedrich Nietzsche, die befaamd verklaarde: “God is dood!” Dit was echter geen triomfantelijke uitroep, maar eerder een jammerklacht. Hij begreep dat God voor de meeste mensen betekenis gaf aan het leven. Wat moest nu die betekenis gaan worden? Zouden mensen zelf in staat zijn om dat gat op te vullen dat het wegvallen van religie achter heeft gelaten? Dat is een vraagstuk waar mensen vandaag de dag nog steeds mee te maken hebben.
Denk jij dat mensen zelf in staat zijn betekenis te geven aan het leven? Wat voorbetekenis geloof jij dat je leven heeft?
Elke zondag een inspirerende overdenking in je mailbox?
Met bijpassende reflectievragen om zelf mee aan de slag te kunnen. Meld je hieronder aan. ⬇️
