Collectieve ontzieling

Wat bezielt onze samenleving? Wat is de brandstof voor het vuur van onze collectieve bezieling? Momenteel lijkt die bezieling soms ver te zoeken. We hebben geen collectief (religieus) verhaal waarin verbondenheid en liefde de hoogste maatstaven zijn, we kampen met een ecologische crisis en zeker vandaag de dag lijkt het alsof er ieder moment een nieuw conflict uitbreekt. Als er al sprake is van een bezieling in het Westen, dan is dat eerder door de geest van het kapitalisme, waarin winst het hoogste goed is. De vraag is of dat bezieling is, of ontzieling.

 
Een van de bekende boeken van de Russische schrijver Dostojevski heet “Boze Geesten”. Hierin beschrijft hij hoe de Russische samenleving in zijn tijd steeds meer “bezeten raakt” van allerlei materialistische en nihilistische ideeën. Dostojevski zag de heersende ideeën van zijn tijd dus als boze geesten waardoor de mensen bezeten werden. Wanneer een samenleving bezeten wordt door allerlei ik-gerichte ideeën, is er geen bezieling meer aanwezig. In zekere zin is zo’n samenleving het contact met zijn ziel verloren. Dat roept de vraag op door welke ideeën wij bezeten zijn. Uit wat voor bron putten wij? Zijn we in contact met onze essentie, of worden we bezeten door allerlei ideeën en overtuigingen?

 
Interessant genoeg zag de Boeddha een grove tweeduizend jaar voor Dostojevski al hetzelfde als de Russische schrijver. De boeddhisten gaan zelfs nog een stap verder. Zij zouden zeggen dat ieder mens bezeten wordt door ideeën, en dat we door al die ideeën en overtuigingen niet in contact kunnen komen met onze essentie. Anders gezegd, wanneer je alleen maar bezig bent met al je gedachten, ben je niet bezield.

 
Dit is een wijsheid die we zelf uit kunnen testen. Ga maar eens na op welke momenten je echt voelt dat je dichtbij jezelf staat, dat je levend bent, bezield.
Als ik bezig ben met mezelf, mijn situatie en mijn zorgen, voel ik me tegelijkertijd verwijderd van mezelf. Ik voel me niet bezield, want de gedachten en denkbeeldige
scenario’s eisen alle aandacht op. Wanneer ik in de natuur ben, een bergwandeling maak of een intiem gesprek voer, dan voel ik me echt levend. Dan is er ruimte en openheid, mijn aandacht is volledig in het hier en nu. Dan voel ik me bezield.

Hoe ervaar jij dit? En door welke ideeën denk jij dat onze samenleving bezeten is? Hoe zouden we hier verandering in kunnen brengen?

Elke zondag een inspirerende overdenking in je mailbox?

Met bijpassende reflectievragen om zelf mee aan de slag te kunnen. Meld je hieronder aan. ⬇️

* indicates required

Wil je verder lezen?