Terwijl ik het maken van plannen voor Oud en Nieuw aan het uitstellen ben omdat er ‘waarschijnlijk toch niets kan’, de ene na de andere afspraak in december uit mijn agenda streep en me toch maar afmeld voor een online event vanwege Zoomvermoeidheid, is het bijna de derde adventszondag.
De derde zondag waarop we bewust stilstaan bij dat wat komt. Ik kan niet goed uitleggen waarom, maar ergens raakt me dat. Temidden van de ruis, de onzekerheid en de drukte kijken we nog steeds uit naar een kwetsbaar kind in een kribbe, een vluchteling die niet welkom was. Een kindje dat huilend ter wereld zal komen, om later ook huilend de geest te geven. Een licht in de nacht.
Oproep tot vreugde
De derde zondag van Advent wordt ook Gaudete (Latijn voor ‘Verheug U’) genoemd, naar een Gregoriaans gezang voor de mis van deze dag. De term ‘Gaudete’ komt van een Brief van Paulus aan de Filippenzen, waarin de apostel Paulus de gemeenschap oproept tot vreugde. Dat is opvallend: in een tijd waarin je ruimte mag maken voor de pijn in het leven, is het tegelijkertijd een tijd voor het ervaren van diepe vreugde.
Ergens voelt dat tegenstrijdig. Hoe bestaan die uitersten naast elkaar? Hoe kun je, temidden van veel pijn en verdriet, op hetzelfde moment vervuld zijn van vreugde? De zwaarte van pijn en lijden zijn bijna voelbaar terwijl je de woorden leest of uitspreekt. Vreugde voelt anders, lichter. Vreugde zet me aan het denken: waar zie ik daar vandaag iets van terug?
Ik ervaarde vanmorgen vreugde toen ik mijn onderbuurman kon helpen zijn zware tassen naar boven te tillen. En ik voel vreugde als ik naar buiten kijk en zie dat het na veel regen eindelijk droog is en de zon de stad laat stralen. Maar ergens voelt het alsof die dingen nog niet echt raken aan de diepe vreugde waar Paulus het over heeft. Vreugde kan je interpreteren als een geluksgevoel. Een optimistische, altijd vrolijke levenshouding die joviaal ‘het komt wel goed!’ roept en je een high-five geeft.
Uitersten naast elkaar
Vreugde kan natuurlijk zo’n blij gevoel zijn. Als je je dankbaar voelt of als je de wind mee hebt. Maar ik denk dat vreugde veel vaker een stil stemmetje is in je achterhoofd. Niet altijd voorzien van een high-five maar veel vaker gepaard met een strelende hand over je hoofd. Vreugde stelt je, al heb je de wind in je leven al een paar keer van voren gehad, de vraag: ‘Kun je nog ergens iets van mij proberen te vinden, ondanks alles?’ Vreugde kan zich verdiepen in tijden van lijden. Het is geen goedkope tegenreactie die pijn en verdriet negeert of overstijgt, maar een gevoel dat daar doorheen is gegaan. Vreugde is geen ontkenning van waar je doorheen kunt gaan in deze wereld, maar een stem die begint te spreken vanuit een betraand gezicht en een brok in de keel.
Soms is vreugde vrolijk en uitbundig. Maar voor mij is het vaak een zachte stem die je ’s nachts kunt horen als je de slaap niet kunt vatten wanneer je je zorgen maakt. Een stem die dan zegt: ‘en toch’.
Ho, ho, ho, kerst to go! We nodigen je van harte uit op donderdag 16 december tussen 17 en 19 uur langs te wandelen voor glühwein, warme choco, soep, vuurkorven en live muziek om naar te luisteren. Wandel daarna met je drankje langs de grachten. Met een vreemde, of met een bekende. Wij verzorgen dan de gespreksstof zodat je elkaar (beter) leert kennen. Lees hier verder.
Wil je verder lezen?
Elke zondag een inspirerende overdenking in je mailbox?
Met bijpassende reflectievragen om zelf mee aan de slag te kunnen. Meld je hieronder aan. ⬇️