Je weet het heus wel; goed voor jezelf zorgen is belangrijk. Genoeg slapen, niet altijd bereikbaar zijn, een avondje voor jezelf nemen. In de praktijk blijkt het een stuk lastiger. ‘s Avonds toch nog even je werk afmaken, dat ene appje tussendoor beantwoorden of nog even gauw wat opruimen. En als je dan net lekker op de bank zit, knaagt er toch iets: heb je die rust wel verdiend? Zou je niet iets nuttigs moeten doen?
Het antwoord: nee! We hebben rust nodig, dat hoef je niet te verdienen.
Rust is zonder doel
Volgens de Duitse filosoof Josef Pieper is het belangrijk om onderscheid te maken tussen rust en arbeid. Arbeid kenmerkt zich door drie dingen: arbeid is 1) een activiteit, 2) iets wat moeite kost en 3) heeft een functie.
Rust is juist de afwezigheid van al die dingen. Je doet niets, maar ontspant je. Het kost geen moeite, je laat alles gaan. En je rust zonder doel. Niet om later weer extra hard aan het werk te kunnen gaan, maar gewoon, zomaar. Rust vind je door haar niet te zien als functioneel, als herstel om daarna weer door te kunnen. Volgens Pieper moeten we de rust op zich waarderen en ons eraan over geven. Rust als ruimte om vrij te zijn van enig nut of functie.
Wat rusten zo lastig maakt
“You are not an image, or a product or commodity. You aren’t worth more because you like to eat broccoli” zingt Ellie Dixon in haar liedje Green Grass. Het is in deze tijd gemakkelijk om jezelf wél te zien als een product. Productief en druk zijn betekent status.
En de angst om die status niet te hebben, of te verliezen, zorgt ervoor dat we harder werken, schrijft Alain de Botton in zijn boek Statusangst. Het zorgt er ook voor dat we ons vergelijken met het succes van anderen om onze waarde te bepalen. En dat maakt het lastiger om niets te doen. Want wat als anderen ons inhalen? Dan verliezen we status en belanden we onderaan de ladder.
Dat heeft enerzijds goede kanten, volgens de Botton. Het moedigt ons aan het beste uit onszelf te halen. En je bent nooit helemaal vrij van statusangst: het hoort bij ons mens-zijn.
Wat streef je na?
Maar sta er wel bij stil welke status je nastreeft. Is status gebaseerd op waarden die jij zelf ook belangrijk vindt? Of waarden waarvan je denkt dat je ze moet nastreven?
Wat is volgens jou ‘het beste uit jezelf halen’? Vind je het belangrijk om een baan te hebben waar je blij van wordt? Volg dan niet de maatstaven van mensen die ‘zoveel mogelijk geld verdienen’ nastreven. Zoek je een fijne balans tussen werk en privé? Vergelijk jezelf dan niet met dat familielid die 80 uur in de week werkt. Zoek naar wat succes voor jou betekent, en welk leefritme daarbij past.
Drie praktische tips om jezelf meer rust te geven
Maar ook al weet je in theorie dat het belangrijk is om af en toe niets te doen, het kan in de praktijk best lastig zijn. Misschien kunnen deze tips je op weg helpen!
1. Wat is je tijd waard?
Bedenk wat je je tijd wél en ook juist níet waard vindt. Hoe kun je bewuster omgaan met de tijd die je hebt, zodat je die besteedt aan iets wat je echt waardevol vindt? Bijvoorbeeld door een reminder in te stellen om te gaan mediteren, je laptop ‘s avonds in de kast te leggen of dat ene boek te kopen dat je graag wilt lezen.
2. Geef je grenzen aan
Op je werk, maar ook privé. Als je omgeving weet dat je na negen uur niet bereikbaar bent, is het voor jou ook gemakkelijker om niet toch ‘even snel’ een berichtje te beantwoorden.
3. Plan een moment voor jezelf
Zet een kruis in je agenda en laat niks of niemand ertussen komen. Doe dat uur of dagdeel waar je op dat moment zin in hebt. Uitslapen, een boek lezen, dansen in je huiskamer. Wat jij wilt!
Heb je het gevoel dat je wel heel veel moet? Zoek je naar een gezond levensritme? Wil je de kunst van echt pauzeren leren?In de cursus Sense of Sabbat onderzoeken we wat de eeuwenoude wijsheid over de sabbat ons vandaag de dag nog kan leren. Kan de sabbat een alternatief zijn voor een leven gedreven door onrust en schaamte.
Wil je verder lezen?
Elke zondag een inspirerende overdenking in je mailbox?
Met bijpassende reflectievragen om zelf mee aan de slag te kunnen. Meld je hieronder aan. ⬇️